Oorgetuige

Kaija Saariaho beschouwt de Solistes XXI als de ideale vertolkers van haar vocale werk en schreef muziek speciaal voor dit Parijse ensemble dat zich al jaren toelegt op de uitvoering van oude en hedendaagse vormen van polyfonie. Saariaho's muziek roept bij de luisteraar vaak visuele beelden op en drukt een immens spectrum aan menselijke gevoelens uit. Haar vocale muziek is net als die van Claude Debussy een en al poëzie en tederheid. Jean-Baptiste Barrière ontwierp er al even poëtische beelden bij, die steeds voortvloeien uit dezelfde idee of uit dezelfde compositietechnieken. De muziek ontvouwt zich in de ruimte, vaak letterlijk dankzij het gebruik van elektronische spatialisatie rond het publiek. Die ruimtewerking legt het rijke polyfone weefsel van Saariaho's muziek bloot. In dit concert ontplooit haar muziek zich ook in het beeld. Het ene ligt in het verlengde van het andere.

Niet alleen instrumentale kleuren, maar ook de stem vormt een belangrijk ingrediënt van Saariaho's kleurenpalet. In de vijfdelige cyclus 'From the Grammar of Dreams' (1988) plaatst Saariaho een sopraan en mezzosopraan op de voorgrond, zonder enige instrumentale begeleiding. De kleuren van de twee zangeressen liggen nu eens mijlenver uit elkaar, dan weer cirkelen ze beide in hetzelfde bereik. Nog meer kleuren in 'Lonh' (1996), op een tekst van de 12de-eeuwse troubadour Jaufré Rudel. De solosopraan krijgt daar immers weerwerk van een door Saariaho gerealiseerde elektronische partij. Opnames van de tekst in drie verschillende talen alsook van natuurgeluiden zoals vogelgezang, regen en wind werden met gespecialiseerde software verwerkt tot een bijzonder kleurrijke tegenspeler van de sopraan.

Het ensemble Les Solistes XXI werd in 1988 opgericht door Rachid Safir. In de afgelopen twintig jaar heeft dit vocaal kamermuziekensemble een repertoire opgebouwd dat bestaat uit polyfone muziek uit de hoge middeleeuwen, de renaissance en de barokperiode, en uit nieuwe creaties. Les Solistes XXI werkt geregeld samen met het IRCAM en de Opéra de Paris. Verder heeft het ensemble opnames gemaakt van muziek van onder anderen Jonathan Harvey en Klaus Huber. Momenteel wordt het repertoire van Les Solistes XXI uitgebreid met motetten van Bach en muziek van Debussy, Ravel en Poulenc.

Jean-Baptiste Barrière studeerde muziek, filosofie, kunstgeschiedenis en mathematische logica. Zijn carrière als componist combineerde hij een tijdlang met belangrijke onderzoeksfuncties aan het IRCAM. Hij won reeds verschillende prijzen voor zijn muzikale oeuvre, dat voornamelijk bestaat uit muziek voor multimediale spektakels en interactieve installaties. Daarnaast verzorgde hij ook de visuele aspecten bij talrijke hedendaagse operaproducties, zoals Saariaho's L'Amour de Loin in het Berlijnse Festspielhaus in 2006.

Programma :

• Claude Debussy (1862-1918), Trois chansons de Charles d’Orléans
• Kaija Saariaho (1952), Nuits, Adieux... - Lonh - From the Grammar of Dreams - Tag des jahrs
• Florent Schmitt (1870-1958), A contre voix

Tijd en plaats van het gebeuren :

Solistes XXI : Debussy, Saariaho, Schmitt
Zaterdag 5 november 2011 om 20.00 u ( Inleiding door Jan Christiaens om 19.15 u )
Concertgebouw Brugge
''t Zand 34
8000 Brugge

Meer info : www.concertgebouw.be en www.les-jeunes-solistes.com

Extra :
Kaija Saariaho : www.saariaho.org, www.chesternovello.com, www.finncult.be en youtube
Kaija Saariaho: de geboren buitenstaander, Jan de Kruijff op www.musicalifeiten.nl

Elders op Oorgetuige :
Belgische creatie van Kaija Saariaho's klarinetconcerto in Concertgebouw Brugge, 1/11/2011
Nox Borealis : installatie van Kaija Saariaho & Jean-Baptiste Barrière in het Concertgebouw Brugge, 31/10/2011
Concertgebouw Brugge plaatst Finse componiste Kaija Saariaho in de kijker, 30/10/2011
L'Amour de loin : een hedendaagse opera die het grote romantische gebaar niet schuwt, 14/09/2010
Vlaamse opera opent seizoen met concert rond Mahler en Saariaho, 1/09/2010
Interview met Kaija Saariaho en Jean-Baptiste Barrière, 22/02/2007

Bekijk alvast dit fragment uit Kaija Saariaho's 'Lonh'